پاستل و مداد شمعی هر دو ابزار هنری هستند که برای ترسیم نقاشی و سایر فعالیت‌های هنری استفاده می‌شوند. این دو ابزار در بازار با انواع مختلفی در دسترس هستند. اما آیا پاستل و مداد شمعی از نظر کاربردشان یکسان هستند؟ و یا آیا تفاوتی بین آنها وجود دارد؟ هدف این مقاله، بیان تفاوت پاستل و مداد شمعی+ کاربرد آنها است.
پاستل چیست؟
پاستل یک نوع خمیر مداد رنگی است که برای نقاشی و طراحی استفاده می‌شود. این وسیله هنری از موادی تشکیل شده که شامل پودرهای چسباننده و رنگ‌دانه دار می‌باشد. پودرهای چسباننده در پاستل باعث اتصال رنگ‌دانه‌ها به هم ایجاد طرحی زیبا به سطح کاغذ یا تخته نقاشی می‌شوند. بهتر است بدانیم، رنگ‌دانه‌های استفاده شده در پاستل شباهت زیادی به رنگ‌دانه‌های استفاده شده در آبرنگ دارند. این رنگ‌دانه‌ها معمولاً از مواد طبیعی یا مصنوعی تهیه می‌شوند و در انواع رنگ‌ها و سایه‌ها موجود هستند. استفاده از پاستل در نقاشی و طراحی به هنرمندان امکان می‌دهد تا اثرهایی با جزئیات دقیق و رنگارنگ ایجاد کنند. با استفاده از این وسیله، طراحان می‌توانند با ترکیب رنگ‌ها و لایه برداری آثاری با عمق و واقعیت بیشتر ایجاد کنند.
تنوع در رنگ‌بندی پاستل
در ابتدا، پاستل فقط در سه رنگ اصلی، یعنی قرمز، سیاه و سفید موجود بود؛ اما امروزه، تنوع بسیار زیادی از رنگ‌ها و سایه‌ها در دسترس می‌باشد و تعداد آنها به بیش از ۱۶۰۰ رنگ و سایه مختلف رسیده است. توسعه فناوری و علم رنگ‌شناسی، به تولید رنگ‌های جدید و متنوع در دنیای پاستل کمک کرده است. این رنگ‌ها از طیف رنگی گسترده‌ای شامل رنگ‌های اصلی، فرعی و ترکیبی تشکیل شده‌اند. هر رنگ دارای سایه‌های مختلفی است که با تغییر در میزان روشنایی و تیرگی آنها، می‌توان از آنها در طراحی‌ها و نقاشی‌ها استفاده کرد. به عنوان مثال، در طیف رنگ قرمز، می‌توان رنگ‌هایی مانند قرمز تیره، قرمز روشن، قرمز صورتی و قرمز نارنجی را مشاهده کرد. همچنین، در طیف رنگ سبز، می‌توان رنگ‌هایی مانند سبز آبی، سبز زیتونی و سبز مرکباتی و... را ببینید.
انواع پاستل از نظر کاربرد
پاستل‌ها که مواد تشکیل‌دهنده آن از مواد چرب و یا گچ می‌باشد، دارای انواع گوناگونی هستند که به شرح زیر می‌باشد.
پاستل نرم رنگ‌دانه زیاد و چسب کم
به بیان بهتر، رنگ‌های پاستل نرم به خوبی روی کاغذ می‌چسبند و نقاشی را به طور کامل پوشش می‌دهند.
شکل استوانه‌ای مانند
که باعث می‌شود به راحتی در دست قرار می‌گیرند و استفاده از آنها راحت‌تر می‌شود.
ابزاری محبوب در بین طرفدارانش
پاستل نرم محبوب‌ترین نوع پاستل است و طیف وسیعی از رنگ‌ها را در اختیار دارد. این امر به نقاشان امکان می‌دهد تا با تنوع رنگی بیشتری کار کنند.
پاستل سخت
رنگ‌دانه کمتر نسبت به پاستل نرم و چسب بیشتر بهتر بگوییم، رنگ‌های پاستل سخت کمی کمتر روی کاغذ می‌چسبند و نقاشی را به طور کامل پوشش نمی‌دهند.
طرح مستطیلی شکل
شکل مستطیلی دارند که برای جزئیات دقیق نقاشی‌ها مناسب هستند. معمولاً با پاستل‌های نرم ترکیب می‌شوند تا از تنوع رنگی بیشتری برخوردار شوند.
پاستل مدادی
همانند مداد در داخل چوب به صورت نظم یافته قرار گرفته است. این امر به نقاشان این امکان را می‌دهد که با استفاده از پاستل مدادی به طراحی جزئیات دقیق بپردازند. مزیت مهمی که دارد این است که به راحتی با پاستل‌های سخت و نرم مخلوط شده تا از تنوع رنگی بیشتری برخوردار شوند.
پاستل روغنی
افکت‌های نقاشی توسط پاستل روغنی طراحی می‌گردد. رنگ‌های روغنی تولید شده توسط پاستل روغنی رنگ‌های روشن و براقی بوده که پایداری بیشتری نسبت به سایر پاستل‌ها دارند. با سایر پاستل‌ها هماهنگ نیستند و معمولاً بوی نامطبوعی دارند. نیاز به تثبیت کننده ندارند اما این امر می‌تواند مشکلاتی مرتبط با انتقال و حمل و نقل نقاشی‌ها ایجاد کند، زیرا هیچ‌وقت خشک نمی‌شوند. خوب است بدانید که ترکیب پاستل روغنی و گچی می‌تواند آثار جذاب و شگفت‌انگیزی را ایجاد کند. پس حتماً این مورد را امتحان کنید.
مداد شمعی چیست؟
مداد شمعی مخلوطی چسبنده از موم، رنگ‌دانه و سایر مواد اضافه است که به صورت ترکیب‌های روغنی مورد استفاده طراحان قرار می‌گیرد. این نوع مداد شمعی به دلیل داشتن خاصیت چسبندگی، بر روی سطوح مختلف مانند کاغذ، کتاب، چوب و شیشه قابل استفاده بوده و کاربرد دارد. از طریق این مداد شمعی، طراحان و هنرمندان می‌توانند نقاشی‌های زیبا و خلاقانه‌ای را ایجاد کنند. همچنین، این مداد شمعی برای نوشتن و طراحی کارت‌ها و لوح‌های تقدیر نیز استفاده می‌شود.
خوب است بدانیم، پاستل روغنی نیز همانند مداد شمعی است و در واقع یک نوع مداد شمعی است. با این حال، تفاوت‌هایی بین این دو وجود دارد. پاستل روغنی دارای قلمی نرم است که باعث می‌شود رنگ‌ها به راحتی بر روی سطح انتقال پیدا کنند. در حالی که مداد شمعی دارای قلمی سفت‌تر و خشک‌تر است. از این رو، پاستل روغنی بیشتر برای نقاشی‌هایی با جزئیات بالا و ترکیب رنگ‌های مختلف استفاده می‌شود.
تفاوت مداد شمعی و پاستل روغنی
مداد شمعی و پاستل روغنی دو نوع ابزار نقاشی و رنگ‌آمیزی هستند که در طراحی و هنر استفاده می‌شوند. این دو نوع مداد تفاوت‌هایی در خصوص استحکام، قابلیت رنگ‌بندی، استفاده و قیمت دارند.
- مداد شمعی چرب‌تر از پاستل روغنی است و به دلیل این چربی، در برابر رنگ‌هایی که در آب حل می‌شوند، استحکام بالاتری دارد. به بیان ساده‌تر، رنگ مداد شمعی در برابر آب و رطوبت مقاومت بیشتری دارد و می‌تواند بر روی سطوح مرطوب نیز استفاده شود.
- از طرف دیگر، پاستل روغنی به دلیل خمیر مانند بودنش، بهتر روی کاغذ پیاده می‌شود و می‌تواند تمام کاغذ را رنگ‌بندی کند. این امر باعث می‌شود که پاستل روغنی قابلیت پوشش دهی بیشتری نسبت به مداد شمعی داشته باشد و بتواند به راحتی رنگ‌بندی های بزرگتر را انجام دهد.
- پاستل بیشتر ابزار کار طراحانی هستند که تخصص بالایی در زمینه طراحی و گرافیک دارند. این نوع مداد به دلیل طرح‌های جذاب مخملی که روی کاغذ نمایان می‌کند، برای ایجاد اثرات و جزئیات بیشتر در طراحی ها استفاده می‌شود.
- در مورد ترکیب رنگ‌ها، استفاده از پاستل بسیار آسانتر است. با ترکیب رنگ‌های مختلف پاستل، می‌توان به راحتی انواع رنگ‌ها و طیف‌های مختلف را ایجاد کرد. این امکان باعث می‌شود که هنرمندان و نقاشان بتوانند طیف گسترده‌تری از رنگ‌ها را در آثار خود به کار ببرند.
- هنگام کار با مداد شمعی هیچگونه حساسیتی ایجاد نمی‌شود و هنرمندان می‌توانند با آسانی از آن استفاده کنند.
- اما پاستل کچی و نرم به دلیل داشتن گرده، ممکن است باعث اذیت شدن افراد شود و برخی افراد ممکن است به آن حساسیت داشته باشند.
- لازم به ذکر است، پاستل نسبت به مداد شمعی گرانتر است. این امر به دلیل استفاده از مواد با کیفیت بالا در تولید پاستل و همچنین قابلیت‌های بیشتری که این نوع مداد دارد، است؛ اما ارزش هنری و قدرت رنگ‌بندی بالاتری که پاستل ارائه می‌دهد، این قیمت بالاتر را توجیه می‌کند.
نکته مهم: توصیه می‌شود که هنگام استفاده از پاستل‌ها، به دلیل پخش شدن ذرات، از ماسک تنفسی مناسب، سیستم تهویه مطبوع و همچنین استفاده از اسپرهایی که حرکت ذرات رنگ را ثابت نگه می‌دارد، برای جلوگیری از بیماری‌های ریه و عوارض دیگر استفاده کنید.
سخن پایانی
در این مقاله به بررسی تفاوت‌ها و کاربردهای پاستل و مداد شمعی پرداختیم. هر دو ابزار هنری دارای ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود هستند که بسته به نیاز و سلیقه شما هنرمندان مورد استفاده قرار می‌گیرند. امیدوارم که این مقاله به شما کمک کرده باشد تا تفاوت‌ها و کاربردهای این دو ابزار جذاب طراحی را بهتر درک کنید و در انتخاب مناسب برای خلق آثار هنری خود، مطمئن در مسیر خود قدم بگذارید.
